Το ήπαρ (συκώτι) είναι ένα μεγάλο όργανο του ανθρώπινου σώματος και βρίσκεται στο άνω δεξιό μέρος της κοιλιάς. Έχει διάφορες λειτουργίες, όπως την παραγωγή της χολής, τη σύνθεση κάποιων πρωτεϊνών και το μεταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεϊνών.
Η χοληδόχος κύστη έχει μορφή φούσκας και αποθηκεύει και συμπυκνώνει τη χολή. Συσπάται κατά τη διάρκεια ενός γεύματος και απελευθερώνει χολή στο λεπτό έντερο όπου βοηθά στην πέψη των λιπαρών συστατικών της τροφής. Η χολή με τη σειρά της, αποτελείται από χολικά άλατα, χοληστερόλη, λεκιθίνη, λιπαρά οξέα και άλλα συστατικά.
Μία σειρά από παθήσεις μπορεί να εκδηλωθούν από τη χοληδόχο κύστη και τα χοληφόρα:
Χολολιθίαση
Χολολιθίαση είναι η δημιουργία παχύρευστης λάσπης ή λίθων (πέτρες) μέσα στη χοληδόχο κύστη. Πολλές φορές η παρουσία τους δεν προκαλεί ενοχλήσεις. Κάποιες φορές όμως μπορεί να γίνουν συμπτωματικές και ο ασθενής να αρχίσει να πονά και να έχει γαστρεντερικές διαταραχές. Όταν ο λίθος ή η λάσπη φράξει τον κυστικό πόρο που μεταφέρει τη χολή, μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή της χοληδόχου κύστης ή αν αυτό γίνει στο ύψος του παγκρεατικού πόρου τότε θα προκαλέσει φλεγμονή του παγκρέατος. Σε περίπτωση απόφραξης των χοληφόρων ο ασθενής μπορεί να έχει έντονο κωληκοειδή πόνο στη δεξιά άνω κοιλιακή χώρα, αναγούλες και εμέτους.
Χολοκυστίτιδα
Χολοκυστίτιδα είναι η φλεγμονή της χοληδόχου κύστης λόγω λίθων που εμποδίζουν τη ροή της χολής προς τα έξω.
Χοληδοχολιθίαση
Χοληδοχολιθίαση είναι η περίπτωση όπου κάποιος λίθος προερχόμενος από τη χοληδόχο κύστη φράξει το χοληδόχο πόρο που μεταφέρει τη χολή από τη κύστη στο δωδεκαδάκτυλο. Μπορεί να εκδηλωθεί με πόνο, αλλά και με ίκτερο (κίτρινη χροιά του δέρματος και του λευκού των ματιών)
Παγκρεατίτιτδα από χολόλιθο
Όταν ένας λίθος ή λάσπη προερχόμενα από τη χοληδόχο κύστη φράξει τον παγκρεατικό πόρο και προκαλέσει φλεγμονή του παγκρέατος, το οποίο επίσης συμμετέχει στην πέψη των τροφών. Η παγκρεατίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί με έντονο κοιλιακό άλγος με προέκταση στην πλάτη. Η βαρύτητα της μπορεί να είναι ήπια μέχρι σοβαρή, ακόμη και απειλητική για τη ζωή.
Χολοκυστεκτομή
Η χολοκυστεκτομή, δηλαδή η χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστης είναι ίσως το πιο κοινό παράδειγμα ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής. Γίνεται λαπαροσκοπικά και ακόμη και την ίδια μέρα ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι πολύ μικρότερος σε σύγκριση με την ανοικτή προσέγγιση και η επιστροφή στις δραστηριότητες του ασθενούς επιτυγχάνεται πολύ πιο γρήγορα.
Κύστεις Ήπατος
Το ήπαρ είναι το δεύτερο μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπινου σώματος και βρίσκεται στο άνω μέρος της κοιλιακής χώρας και δεξιά, κάτω από το διάφραγμα. Έχει πολύ σημαντικές λειτουργίες, καθώς επεξεργάζεται ότι τρώμε ή πίνουμε και απελευθερώνει ενέργεια και θρεπτικά συστατικά που χρησιμοποιεί στη συνέχεια το σώμα μας.
Πάνω στην επιφάνεια του, είναι δυνατόν να δημιουργηθούν κύστεις με υδαρές περιεχόμενο. Το γιατί συμβαίνει αυτό είναι πολλές φορές άγνωστο. Οι κύστεις αυτές μπορεί να υπάρχουν εκ γενετής ή να δημιουργηθούν στη διάρκεια της ζωής μας. Σε κάποιες περιπτώσεις, ειδικά στις μεσογειακές χώρες, το αίτιο μπορεί να είναι ένα συγκεκριμένο παράσιτο, ο εχινόκοκκος.
Οι κύστεις ήπατος σπάνια εντοπίζονται πριν την ενηλικίωση. Μεγαλώνουν με αργό ρυθμό και συνήθως δεν προκαλούν συγκεκριμένα συμπτώματα ούτε και επηρεάζουν την ηπατική λειτουργία. Εάν όμως κάποια κύστη μεγαλώσει αισθητά, τότε μπορεί να προκαλέσει διάταση της κοιλιάς, φούσκωμα, ναυτία, πόνο και οίδημα. Είναι ακόμη δυνατό, αν το μέγεθος της είναι τέτοιο, να επιτρέπει τη ψηλάφηση της. Η διάγνωση των κύστεων γίνεται κυρίως με το υπερηχογράφημα και την αξονική τομογραφία.
Η παρουσία των κύστεων αυτών συνήθως δεν προκαλεί επιπλοκές. Αν όμως προκαλεί έντονες ενοχλήσεις ή είναι πολύ μεγάλη σε μέγεθος και προκαλεί πίεση πάνω στο ήπαρ ή στα σπλάγχνα και υπάρχει κίνδυνος ρήξης ή αιμορραγίας, τότε υπάρχει ένδειξη για χειρουργείο. Η μέθοδος επιλογής είναι η χειρουργική αφαίρεση της κύστης. Και εδώ η λαπαροσκοπική προσέγγιση βρίσκει εφαρμογή με όλα τα γνωστά πλεονεκτήματα για τον ασθενή.
Στην περίπτωση της κύστης εχινοκόκκου, η θεραπεία είναι διαφορετική. Προτιμάται η χρήση συγκεκριμένου αντιβιοτικού και αντιπαρασιτικού σχήματος. Η χειρουργική θεραπεία επιφυλάσσεται μόνο σε συγκεκριμένες επιπεπλεγμένες περιπτώσεις.
