Μεγάλος αριθμός παθήσεων, μορφωμάτων και σχηματισμών του δέρματος, του υποδόριου ιστού, των μαλακών μορίων και των εξαρτημάτων χρήζουν χειρουργικής αφαίρεσης είτε για σκοπούς βιοψίας, είτε για λειτουργικούς λόγους, είτε ακόμη και για αισθητικούς λόγους. Οι επεμβάσεις αυτές γίνονται στην πλειοψηφία τους με τοπική αναισθησία, στο μικρό χειρουργείο και ο ασθενής μπορεί με το πέρας της επέμβασης να επιστρέψει στο σπίτι του.
Τέτοιες καταστάσεις είναι:
- Σπίλοι δέρματος (ελιές)
- Καλοήθεις κύστεις
- Λιπώματα
- Ογκίδια δέρματος
- Αφαίρεση ξένου σώματος από δέρμα, υποδόριο ή εν τω βάθη ιστούς
- Βιοψία λεμφαδένων
- Αφαίρεση νυχιού (μερική ή ολική)
- Κύστη κόκκυγα
- Συρραφή τραύματος
- Διάνοιξη και παροχέτευση αποστήματος δέρματος και υποδορίου
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται για αυτό που ονομάζουμε κύστη κόκκυγα ή ορθότερα τριχοφωλεακό συρίγγιο. Είναι μία από τις συνηθέστερες παθήσεις της ιεροκοκκυγικής περιοχής του υποδορίου ιστού. Η κατάσταση αυτή είναι αποτέλεσμα χρόνιας φλεγμονής στην περιοχή τoυ κόκκυγα. Ο κυστικός αυτός σχηματισμός δημιουργείται, συνήθως, από διείσδυση τριχών μέσα στο δέρμα, αλλά ενδέχεται να οφείλεται και σε κύστη που σχηματίστηκε κατά τηv εμβρυϊκή ζωή.
Η κύστη κόκκυγα έγινε γνωστή και ως “νόσος Jeep” κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Πολέμου καθώς πολλοί Αμερικανοί στρατιώτες υπέφεραν από τη συγκεκριμένη νόσο. Οδηγώντας τα στρατιωτικά τζιπ επί ώρες στους ανώμαλους, κατεστραμμένους από τον πόλεμο δρόμους, καθόντουσαν σε αυτά για παρατεταμένες χρονικές περιόδους με αποτέλεσμα να εμφανίζουν συχνά το φαινόμενο αυτό και να υποβάλλονται σε χειρουργικές θεραπείες κύστης κόκκυγα σε στρατιωτικά νοσοκομεία των Η.Π.Α.
Τα συμπτώματα ποικίλουν. Μπορεί να υπάρχει απλή ενόχληση στην περιοχή του κόκκυγα, να παρατηρηθεί διόγκωση, μεγάλη και επώδυνη φλεγμονή που μπορεί να εξελιχθεί σε απόστημα, να υπάρχει εκροή υγρού ή πυώδους υλικού. Όταν η περιοχή φλεγμαίνει, αποκτά έντονο κόκκινο χρώμα, διογκώνεται και σκληραίνει και μπορεί να συνοδεύεται από πυρετό, καταβολή του οργανισμού και ναυτία.
Η θεραπεία συνήθως εξαρτάται από την κατάσταση της νόσου. Ένα οξύ απόστημα συνήθως ελέγχεται με διάνοιξη και παροχέτευση προς απελευθέρωση του πύου και ελάττωση της φλεγμονής και του πόνου. Μία χρονίζουσα κύστη κόκκυγα θεραπεύεται καλύτερα με χειρουργική επέμβαση που σκοπό έχει την πλήρη αφαίρεση της κύστης μαζί με τους συνοδούς πόρους και συρίγγια.