Όλοι έχουμε ακούσει τη λέξη κήλη. Στην Κύπρο συνηθίζουμε να την ονομάζουμε χαριτολογώντας «τσάκρισμα» ή «πούζα». Τι σημαίνει αυτό; Η κήλη δεν είναι τίποτα άλλο από ένα άνοιγμα, μία χαλάρωση ενός κατά τα άλλα επίπεδου τοιχώματος. Συμβαίνει σε ευάλωτα σημεία του σώματος με αποτέλεσμα την προβολή του σπλάγχνου προς τα έξω. Η προβολή αυτή οφείλεται στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, συνήθως λόγω της καθημερινής σωματικής δραστηριότητας. Η αναπνοή, ο βήχας, η άρση βαρών, βαριές χειρονακτικές εργασίες και άλλοι παράγοντες μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση. Ανάλογα με το σημείο που εντοπίζεται, φέρει και την ανατομική ονομασία του. Εάν εντοπίζεται στη βουβωνική χώρα λέγεται βουβωνοκήλη, εάν βρίσκεται στην περιοχή του ομφαλού ομφαλοκήλη κ.ο.κ.
Η προβολή γίνεται συνήθως αντιληπτή από τον ασθενή και μπορεί να είναι ασυμπτωματική, όπως και εξαιρετικά επώδυνη. Η πιο επίφοβη επιπλοκή της είναι η περίσφιξη. Όταν δηλαδή το μυϊκό τοίχωμα εγκλωβίσει και στραγγαλίσει το περιεχόμενο του κηλικού σάκου, το οποίο μπορεί να είναι το λεπτό ή το παχύ έντερο, το επίπλουν, οι ωοθήκες ή η σκωληκοειδής απόφυση και στη συνέχεια το νεκρώσει. Για το λόγο αυτό η θεραπεία της κήλης είναι αποκλειστικά χειρουργική. Θα πρέπει να αποκατασταθεί το κοιλιακό τοίχωμα και να επανατοποθετηθεί το σπλάγχνο με ασφάλεια στη θέση του.
Βουβωνοκήλη
Βουβωνοκήλη είναι η κήλη της βουβωνικής χώρας. Μπορεί να αφορά τη δεξιά ή την αριστερή πλευρά ή και τις δύο. Είναι η συχνότερη μορφή κήλης τόσο στους άνδρες, όσο και στις γυναίκες. Παρόλα αυτά επηρεάζει τους άνδρες πολύ περισσότερο από τις γυναίκες. Συχνά εμφανίζεται με τη μορφή διόγκωσης της περιοχής, με δυσφορία ή με πόνο. Η διόγκωση αυτή είναι πολλές φορές προσωρινή και το περιεχόμενο της κήλης επανέρχεται στη θέση του. Υπάρχουν όμως και οι περιπτώσεις όπου το περιεχόμενο της κήλης δεν ανατάσσεται ή ακόμη μπορεί να περισφιχθεί ή και να στραγγαλιστεί. Στη περίπτωση αυτή τα συμπτώματα γίνονται πολύ έντονα και απαιτείται επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση. Ως γενικότερος κανόνας ισχύει ότι συμπτωματική βουβωνοκήλη πρέπει να χειρουργείται. Όσο μεγαλύτερη και παλαιότερη είναι η κήλη, τόσο μεγαλύτερος ο βαθμός δυσκολίας στην αποκατάσταση της, αλλά και η πιθανότητα για κάποια επιπλοκή.
Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι χειρουργικής αποκατάστασης. Όλες έχουν ως σκοπό την αποκατάσταση της ακεραιότητας της πάσχουσας περιοχής και την ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος. Αυτό επιτυγχάνεται είτε με τη συρραφή (τεχνικές Bassini, Schouldice, Darning, Girard, McVay κ.ά.), είτε με την τοποθέτηση πλέγματος (Lichtenstein). Υπάρχει η επιλογή της ανοικτής χειρουργικής και η επιλογή της λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Η λαπαροσκοπική χειρουργική ελαχιστοποιεί τις επιπλοκές της χειρουργικής τομής, την απώλεια αίματος, το μετεγχειρητικό πόνο και επιτρέπει την ταχύτερη ανάρρωση και την επάνοδο του ασθενούς στην εργασία και τις δραστηριότητες του. Η ένδειξη για λαπαροσκοπική προσέγγιση γίνεται ακόμη μεγαλύτερη σε περιπτώσεις αμφοτερόπλευρης βουβωνοκήλης, δηλαδή κήλης και στις δύο πλευρές, ή υποτροπής μετά από προηγούμενη ανοικτή αποκατάσταση, για το λόγο ότι και στις δύο περιπτώσεις η αποκατάσταση μπορεί να γίνει εύκολα λαπαροσκοπικά, εκεί όπου παλαιότερα η ανοικτή προσέγγιση συνοδευόταν από ψηλά ποσοστά αποτυχίας και επιπλοκών.
Μηροκήλη
Είναι η κήλη στην περιοχή του μηριαίου δακτυλίου, κοντά στη μηροβουβωνική πτυχή. Είναι πολύ σπανιότερες από τις βουβωνοκήλες και εμφανίζονται συχνότερα στις γυναίκες. Ως επιβαρυντικοί παράγοντες θεωρούνται η ηλικία, η παχυσαρκία και οι πολλές κυήσεις. Λόγω του μικρού κηλικού στομίου ο κίνδυνος περίσφιξης είναι μεγαλύτερος. Η θεραπεία είναι πάντοτε χειρουργική. Η αποκατάσταση μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά, με όλα τα πλεονεκτήματα που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη παράγραφο.
Ομφαλοκήλη
Είναι η κήλη στην περιοχή του ομφαλού ή γύρω από αυτόν. Συνοδεύονται κυρίως από διόγκωση, αλλά μπορεί να παρουσιαστούν και όλα τα συμπτώματα και οι επιπλοκές μιας κήλης. Και εδώ στις πλείστες των περιπτώσεων απαιτείται χειρουργική θεραπεία. Αναλόγως του μεγέθους της κήλης η προσέγγιση μπορεί να είναι ανοικτή ή λαπαροσκοπική.
Μετεγχειρητική κήλη
Είναι η κήλη που εμφανίζεται στο έδαφος προηγούμενης χειρουργικής τομής. Το κοιλιακό περιεχόμενο προπίπτει μέσω της ουλής και προκαλεί δυσμορφία, αλλά και ενοχλήσεις που γίνονται εντονότερες όταν τα ενδοκοιλιακά σπλάγχνα βρεθούν προσκολλημένα εντός της κήλης λόγω της παρουσίας συμφύσεων. Η χειρουργική αντιμετώπιση μπορεί να γίνει ανοικτά ή λαπαροσκοπικά με την ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος με την τοποθέτηση πλέγματος.
Επιγαστρική κήλη
Η επιγαστρική κήλη είναι σχετικά σπάνια και είναι συχνότερη στους άνδρες. Εμφανίζεται στη μεσότητα της κοιλιάς, πάνω από τον ομφαλό. Είναι κήλη με όλους τους κινδύνους που συνεπάγεται η παρουσία της και χρήζει χειρουργικής θεραπείας, η οποία μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά. Διαφέρει δε σαφώς από τη διάσταση του ορθού κοιλιακού μυός, η οποία συνήθως δεν απαιτεί θεραπεία.
Διαφραγματοκήλη
Βλέπε στο κεφάλαιο χειρουργική του στομάχου.
Σαν γενικός κανόνας ισχύει ότι η θεραπεία της κήλης οποιασδήποτε μορφής, είναι αποκλειστικά χειρουργική, λόγω των κινδύνων που επιφυλάσσει η μη αποκατάσταση της. Προοπτική της επέμβασης είναι η αποκατάσταση και ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος, με παράλληλη ασφαλή επανατοποθέτηση του ενδοκοιλιακού σπλάχνου που ενδεχομένως βρίσκεται εγκλωβισμένο εντός του κηλικού σάκου στην θέση του.
Η χειρουργική της κήλης με πλέγμα, παράλληλα με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, αναπτύχθηκε παγκόσμια και επίσης εξελίχθηκε σε σημαντικό βαθμό κυρίως ως προς το είδος και το μέγεθος των πλεγμάτων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Η ανάπτυξη επίσης της λαπαροσκόπησης και της λαπαροσκοπικής χειρουργικής συνέτεινε στην επινόηση και δημιουργία τεχνικών πρόσβασης στην ανατομική περιοχή των κηλών, με αποτέλεσμα σήμερα παγκοσμίως να έχει καθιερωθεί η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κήλης με τοποθέτηση πλέγματος σαν μια εξαιρετικά ασφαλής επέμβαση και ιδανική για την θεραπεία αυτής.
